Trong doanh nghiệp với mỗi chiến lược hoạt động sẽ cần lãnh đạo cân nhắc và chọn lựa đúng. Điều này ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của doanh nghiệp trong tương lai. Chính vì thế mà việc đưa ra quyết định đúng đắn là điều cần thiết. Để làm tốt việc này các mô hình ra quyết định là công cụ giúp CEO lựa chọn được những phương án tốt nhất cho vấn đề đang được bàn bạc. Diendaniso.com xin đưa ra một số mô hình phổ biến nhất trong bài viết dưới đây để ứng dụng thành công vào công việc của bạn ngay hôm nay.
Nội dung
MÔ HÌNH RA QUYẾT ĐỊNH LÀ GÌ ?
Mô hình ra quyết định chính là một quá trình mô tả hệ thống và sự việc hiện tượng cụ thể để tạo cơ sở cho mọi người cùng thực hiện. Mô hình ra quyết định này là một quá trình có hệ thống.
Để đưa ra một quyết định chính thức thì ban lãnh đạo sẽ cần trải qua những bước trong quy trình ra quyết định. Quy trình này có những tính chất và đặc điểm riêng biệt khác nhau.
ĐẶC ĐIỂM CỦA MÔ HÌNH RA QUYẾT ĐỊNH
Mô hình ra quyết định là một quá trình xem xét và phân tích các lựa chọn để cân nhắc một cách có hiệu quả. Đặc điểm của mô hình này chính là đánh giá vấn đề đưa ra những giải pháp và cân nhắc lựa chọn quyết định phù hợp. Với mỗi mô hình khác nhau sẽ có những tính chất khác nhau để đưa ra quyết định:
- Mô hình ra quyết định cá nhân: Chủ thể của cá nhân nên quy trình đưa quyết định sẽ nhanh chóng hơn và mục tiêu lợi ích cuối cùng thuộc về cá nhân đó.
- Mô hình ra quyết định tổ chức đối với chủ thể là các tổ chức hay cá nhân thay mặt một tổ chức. Ở đây, lợi ích và mục tiêu của tổ chức được đặt lên hàng đầu.
Khi với mọi quyết định chọn lựa của doanh nghiệp sẽ có ảnh hưởng lớn đến các kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Chính vì thế mà việc áp dụng mô hình ra quyết định sẽ là điều cần thiết cho doanh nghiệp phát triển một cách bền vững nhất.
>>> Xem thêm: Quản trị sự thay đổi là gì ?
MỘT SỐ MÔ HÌNH RA QUYẾT ĐỊNH HIỆU QUẢ
Hiện nay với mỗi tổ chức, doanh nghiệp khác nhau sẽ có những hình thức kinh doanh khác nhau và do đó việc đưa ra những quyết định kinh doanh hoàn toàn không giống nhau. Chính vì thế người đứng đầu cần có những kỹ năng ra quyết định phù hợp với từng thời điểm cụ thể nhằm phát triển doanh nghiệp bền vững. Một số mô hình đưa ra quyết đinh mà chúng tôi xin đưa ra bên dưới đây sẽ giúp phát triển hơn trong tương lai:
Mô hình ra quyết định hợp lý
Mô hình ra quyết định hợp lý là một trong số những mô hình hiện được nhiều doanh nghiệp áp dụng. Trong mô hình này cần phải tuân thủ được tính hợp lý và logic của quá trình quyết định nhằm mang lại hiệu quả tối đa cho doanh nghiệp trong thực tế từng thời kì.
Một khi bạn gặp trở ngại thì cần phân tích nguyên nhân cốt lõi của vấn đề, giải quyết chúng triệt để vấn đề. Bằng cách đánh giá, so sánh các giải pháp phù hợp. Bước tiếp theo trong mô hình này là thực hiện giải pháp một cách đồng bộ và đánh giá kiểm tra mô hình.
Tips: Một số lưu ý cho CEO khi sử dụng mô hình ra quyết định hợp lý
- Cần xác định rõ ràng vấn đề, tránh việc mơ hồ hoặc không rõ ràng
- Các mục tiêu được đưa ra cần phù hợp, trình bày rành mạch, rõ ràng để tất cả đội ngũ hiểu được,
- Giải pháp và kết quả đạt được phải được đánh giá chính xác, ưu tiên tính ổn định
- Mô hình này không bị ràng buộc về chi phí và thời gian.
Mô hình ra quyết định hợp lý có giới hạn
Với mỗi một con người sẽ có những giới hạn bởi năng lực tư duy mà có thể đưa ra các quyết định khác nhau theo năng lực, tư duy và thông tin của họ thu nhận được. Chính vì thế mà các nhà lãnh đạo sẽ đưa ra những lựa chọn sao cho hợp lý và chưa chắc sẽ là một phương pháp lựa chọn tốt nhất.
Nếu lựa chọn phương pháp quyết định hợp lý có giới hạn này thì đòi hỏi người đứng đầu cần trung lập và không bị thành kiến về bên nào. Họ cũng cần có khả năng thu thập thông tin và đủ thời gian tính toán và dự đoán lợi ích một cách hợp lý nhất. Tuy nhật, việc thỏa mãn tất cả các điều kiện trên là vô cùng khó khăn.
Khi đó, mô hình ra quyết định hợp lý có giới hạn cho phép bạn lựa chọn theo khả năng và hiểu biết tốt nhất của mình.
Mô hình ra quyết định dựa trên quyền lực
Thông thường việc đưa ra quyết định nhanh hay chậm sẽ bị ảnh hưởng bởi vị trí cấp lãnh đạo mà người đó nắm. Có thể nhiều trường hợp gặp một số vấn đề bất đồng quan điểm giữa những cấp lãnh đạo sẽ gặp trở ngại đến việc thống nhất mục tiêu và quá trình đưa ra quyết định bị trì hoãn hoặc không thực hiện được.
Để đưa ra được quyết định một cách đúng đắn và nhanh chóng thì mô hình này cần người được đưa ra quyết định cần có đủ thẩm quyền cũng như khả năng quyết định những vấn đề phát sinh.
Tuy nhiên các nhà quản trị trước thống nhất kết quả cuối cùng vẫn nên có sự tham khảo đóng góp ý kiến từ tập thể. Cách làm này giúp các quyết định có tính sáng tạo, đồng thời tạo nên môi trường làm việc gắn kết giữa cấp trên và cấp dưới.
>> Xem thêm: Quản trị bằng văn hóa MBC là gì ?
Mô hình ra quyết định trực quan
Trái ngược với các mô hình đưa ra quyết định ở trên. Mô hình ra ra quyết định trực quan thường mang tính chủ quan của cá nhân. Tuy nhiên lúc này bạn vẫn đang tuân theo một mô hình ra quyết định. Các quyết định trực quan có thể xảy ra gần như ngay lập tức.
Tuy nhiên điều đó không có nghĩa là chúng chỉ xuất hiện một cách vô thức. Não bộ của bạn sẽ thực sự đang thực hiện đưa ra những lập luận và xem xét một cách nhanh chóng mọi thứ mà doanh nghiệp học hỏi được những tình huống trong quá khứ để tác động đến quá trình ra quyết định cho hiện tại và tương lai.
Do đó, mô hình này mang lại kết quả tốt nhất khi người lãnh đạo xử lý các công việc đã có nhiều chuyên môn hoặc kinh nghiệm. Ngược lại, việc ra quyết định sẽ kém hiệu quả hơn nếu doanh nghiệp đối diện với lĩnh vực mới.
Mô hình ra quyết định sáng tạo
Mô hình mới đưa ra quyết định này khá mới nhưng đã cho thấy được những lợi thế của chúng trong việc đưa ra được các quyết định một cách hiệu quả nhất.
Thông thường, bạn có thể sử dụng mô hình này cho các tình huống mà doanh nghiệp chưa từng trải qua, chẳng hạn như các dự án mới hoặc các vấn đề sản xuất.
Để có thể đưa ra được các quyết định một cách linh hoạt và sáng tạo nhất sẽ có thể giúp cho bạn có được năng lực tư duy một cách độc đáo. Một số bước khi sử dụng mô hình ra quyết định sáng tạo:
- Trước tiên bạn cần phải có sự nghiên cứu về thách thức và tìm kiếm các kiến thức, kỹ năng giải quyết hiệu quả.
- Hiện nay với các mô hình đưa ra được các quyết định sáng tạo này bạn có thể đưa ra được một cách tự nhiên sau một thời gian tập trung nghiên cứu.
>> Xem thêm: Mô hình ASK là gì? Cách áp dụng mô hình ASK trong đánh giá nhân sự
Có thể nói những quyết định đúng đắn cho tổ chức, doanh nghiệp là cực kì quan trọng. Họ thường nói quyết định đúng tốt hơn nỗ lực. Để đưa ra được sự quyết định đúng đắn đó thì cần phải có được những tính toán cụ thể và cẩn thận. Với việc áp dụng các mô hình ra quyết định này đã giúp cho bạn tiết kiệm được thời gian, hạn chế được rủi ro cũng như tổn thất cho doanh nghiệp của bạn. Người ra quyết định cần xem xét, đánh giá tình hình thực tế của đơn vị để lựa chọn mô hình phù hợp nhất.
