Nợ quá hạn là gì? Quy trình xử lý nợ quá hạn như thế nào?

Khi bất kì cá nhân hay tổ chức nào đi vay tiền thì điều quan trọng không phải vay được bao nhiêu mà chính là thời gian vay để không dẫn đến nợ quá hạn. Tình trạng nợ quá hạn không chỉ ảnh hưởng đến tối ưu nguồn vốn vay của bên cho vay mà còn ảnh hưởng lớn đến tổ chức đi vay rất nhiều. Bài viết này diendaniso.com sẽ chia sẻ cho bạn về nợ quá hạn là gì ? Cách xử lý như thế nào? Quy trình thu hồi nợ của Ngân hàng ra sao?

KHÁI NIỆM NỢ QUÁ HẠN LÀ GÌ ?

Khái niệm nợ quá hạn chính là một khoản tiền mà người đi vay không hoàn trả cho người cho vay theo đúng thời hạn cam kết bao gồm cả gốc lẫn lãi. Lúc này người đi vay không có khả năng thanh toán được tiền lãi và cả gốc thì được xếp vào nhóm nợ quá hạn.

Khi các khoản nợ quá hạn xảy ra thì cá nhân, tổ chức đi vay sẽ chịu ảnh hưởng khá xấu đến uy tín của mình. Điểm tín dụng của cá nhân và tổ chức đó sẽ bị đánh thấp và khiến cơ hội để bạn có thể vay tiếp là gần như bị cân nhắc nhiều hơn.

Nợ quá hạn cũng được phân chia thành nhiều hạn mức khác nhau, bao gồm:

• Nợ quá hạn có tài sản đảm bảo.
• Nợ quá hạn không có tài sản đảm bảo.

Nợ quá hạn còn được ngân hàng phân chia ra các nhóm nợ để có được phương án xử lý nợ phù hợp. Hiện quy định của ngân hàng Việt Nam phân chia nợ thành 5 nhóm, bao gồm:

• Nợ đủ tiêu chuẩn (0-9 ngày)
• Nợ cần chú ý (10-29 ngày)
• Nợ dưới tiêu chuẩn (30-89 ngày)
• Nợ nghi ngờ (90-179 ngày)
• Nợ có khả năng mất vốn (trên 180 ngày)

Có nhiều quan điểm về nợ quá hạn thường có phải nợ xấu hay không thì theo giải thích của Ngân hàng Nhà nước khi các khoản nợ quá hạn vượt qua số ngày quy định thì chúng sẽ bị xếp vào nhóm nợ xấu. Tuy nhiên những thông tin về khoản vay này sẽ được lưu lại trên trang Trung tâm Thông tin tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC) như thông tin người vay, số tiền vay, nơi vay, phân loại nợ. Điều này gây khó khăn cho khách hàng khi muốn vay vốn lần tiếp theo.

NỢ QUÁ HẠN SẼ DẪN TỚI HẬU QUẢ GÌ? 

Khách hàng nợ quá hạn sẽ được liệt kê vào các nhóm nợ xấu tùy vào thời gian trễ hạn:

QUY TRÌNH XỬ LÝ NỢ QUÁ HẠN NGÂN HÀNG NHƯ THẾ NÀO ?

Khi gặp một khoản nợ quá hạn của cá nhân, tổ chức đi vay không hoàn trả đúng hạn thì lúc này Ngân hàng sẽ xét xem nợ của bạn thuộc nhóm nào để có phương thức xử lý nợ quá hạn cho phù hợp. Tuy nhiên cho dù có nợ theo phương thức nào đi nữa thì bên cho vay vẫn cần phải thực hiện theo đúng quy định của nhà nước. Nếu không may rơi vào tình trạng này thì thông thường quy trình xử lý nợ cơ bản sẽ bao gồm những bước chính như sau:

• Bước 1: Liên hệ người vay

Những tổ chức cho vay họ sẽ liên hệ tới cá nhân, tổ chúc đi vay để thông báo chi tiết về khoản nợ quá hạn đó đồng thời đòi yêu cầu thanh toán. Thông thường thông báo về các khoản nợ quá hạn sẽ có thông báo về số dư nợ gốc bị quá hạn, lãi suất áp dụng đối với nợ quá hạn như thế nào ?

• Bước 2: Cơ cấu lại khoản vay

Khi hai bên đã nhận được thông báo về số dư nợ quá hạn lúc này tùy từng trường hợp nếu như bên đi vay trình bày được lý do chính đáng không chi trả được nợ và điều kiện tài chính thực tế, thì lúc này bên cho vay sẽ có thể đưa ra những quyết định như:

Điều chỉnh lại kỳ hạn trả, nếu xét thấy khách hàng không trả đúng kỳ hạn như hợp đồng, nhưng được đánh giá có khả năng trả nợ trong kỳ hạn tiếp theo.

Gia hạn nợ, nếu xét thấy khách hàng không trả nợ theo đúng hợp đồng, nhưng có khả năng trả nợ trong thời gian nhất định sau khi kết thúc thời hạn vay.

• Bước 3: Xử lý tài sản đảm bảo với các khoản nợ vay thế chấp

Tới bước này nếu như khách hàng không trả được nợ vay thế chấp thì Ngân hàng sẽ tiếp tục tiến hành xử lý các tài sản đảm bảo nhằm thu hồi vốn. Đây chính là một trong những quy luật định và nếu bạn rơi vào trường hợp này thì không thể đòi lại quyền sở hữu tài sản. Lúc này thì cách xử lý nợ quá hạn của ngân hàng sẽ cần đảm bảo tuân thủ theo những thỏa thuận có trong hợp đồng và không được làm trái pháp luật.

Việc xử lý tài sản sẽ được Ngân hàng ra văn bản thông báo tới khách hàng một cách đầy đủ nội dung và lý do xử lý tài sản, thời gian, chủ nhân sở hữu tài sản phải bàn giao lại cho Ngân hàng để thực hiện quy trình. Một số phương pháp được áp dụng để xử lý tài sản là bán đấu giá, tự bán tài sản, nhận tài sản,…

• Bước 4: Xử lý nợ quá hạn với khoản vay không có tài sản đảm bảo

Với trường hợp không có tài sản đảm bảo thì Ngân hàng có thể liên hệ với công ty, tổ chức họ đang làm việc để hỗ trợ việc thu hồi nợ đồng thời lịch sử nợ quá hạn sẽ được ghi nhận trên CIC sẽ khiến khách hàng gặp khó khăn trong những khoản vay trong tương lai.

• Bước 5: Khởi kiện ra tòa

Trường hợp không thu hồi được nợ và không có tài sản để cấn trừ nợ thì bên cho vay (ngân hàng) có thể tiến hành khởi kiện ra tòa nhằm thu hồi những khoản nợ.

CÁCH XÓA NỢ QUÁ HẠN

Với các khoản nợ quá hạn một khi bị chuyển thành nợ xấu thì sẽ được ghi nhận trên thông tin tín dụng CIC. Đây là điều không ai muốn vì chúng sẽ khiến khách hàng gặp khó khăn khi vay vốn sau này. Để có thể được xóa nợ ngắn hạn thì bạn có thể làm theo các quy trình như sau:

Bước 1: Kiểm tra mình thuộc nhóm nợ nào bằng các cách sau:

• Kiểm tra online CIC
• Kiểm tra trực tiếp CIC cá nhân tại trung tâm thông tin tín dụng quốc gia.
• Kiểm tra trực tiếp tại ngân hàng nơi bạn thực hiện khoản vay.

Bước 2: Thanh toán toàn bộ các khoản nợ chưa trả, lãi và phí phạt phát sinh.

Bước 3: Đợi hệ thống thông tin tín dụng CIC cập nhật lại lịch sử tín dụng

NỢ QUÁ HẠN KHÁC NHAU VỚI NỢ XẤU NHƯ THẾ NÀO ?

Nợ quá hạn và nợ xấu là hai khái niệm khác nhau tuy nhiên nhiều người lại hay bị nhầm lẫn chúng là một. Chúng tôi xin chia sẻ đến bạn sự giống và khác nhau của hai khái niệm nợ này như sau:

Điểm giống nhau

Cả nợ quá hạn và nợ xấu đều giống nhau là đều là các khoản vay quá thời hạ phải trả nợ. Chúng có cùng công thức tính lãi suất và hình thức phạt nợ như nhau.

Điểm khác nhau

Nợ quá hạn (thường < 10 ngày) thì lịch sử trên hệ thống CIC vẫn ghi nhận là một khoản nợ tốt.

Khi nợ quá hạn mà rơi vào tình trạng nợ cần chú ý thì việc vay vốn của bạn khó khăn hơn.

Khi khoản nợ đó trở thành nợ xấu thì bạn sẽ rơi vào trạng thái không đủ điều kiện vay do lịch sử tín dụng của bạn rất xấu và bị ghi nhận trên CIC.

Những khoản nợ xấu bạn sẽ phải trả một khoản phí phạt ngoài lãi suất phạt của khoản nợ quá hạn đó.

Tuy nhiên, có những trường hợp, khoản nợ xấu của bạn sẽ được hỗ trợ miễn giảm lãi phạt nợ quá hạn và bạn chỉ phải trang trải các chi phí xử lý nợ. Nhưng trong trường hợp này, chỉ các khoản vay có các đặc điểm sau: Tổng số tiền trả gốc ngân hàng + Tiền lãi trong kỳ + Lãi phạt chậm trả vượt quá giá trị của tài sản thế chấp.

Có thể nói việc dính nợ quá hạn là điều không mong muốn và là nỗi ám ảnh của bất cứ cá nhân và tổ chức nào đi vay. Hy vọng với những chia sẻ trên đây của chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu hơn về nợ quá hạn là gì ? Cách phòng tránh nợ quá hạn và những ảnh hưởng của nợ quá đến nền kinh tế và các chủ thể có liên quan.