Việc cải tiến năng suất và nâng cao năng lực cạnh tranh là những vấn đề chính được nhiều doanh nghiệp quan tâm. Để gia tăng được lợi nhuận thì ngoài việc tăng doanh thu thì việc giảm thiểu các lãng phí cũng là một yếu tố quan trọng. Trong bài viết này diendaniso.com sẽ chia sẻ cho bạn về 7 loại lãng phí trong sản xuất và cách giảm thiểu chúng trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Nội dung
LÃNG PHÍ TRONG SẢN XUẤT LÀ GÌ ?
Theo nhiều cách tiếp cận khác nhau mà sẽ có những khái niệm về lãng phí cũng khác nhau. Qua nhiều phương pháp cải tiến năng suất hiện hành thì hiểu theo cách đơn giản lãng phí là các hoạt động hay kết quả không làm tăng giá trị cộng thêm cho một hoạt động hay dịch vụ nào đó.
Tuy nhiên không phải bất kì các hoạt động lãng phí nào có thể được loại bỏ khỏi quá trình làm việc. Chúng thường được chia ra làm 2 loại lãng phí khác nhau :
- Lãng phí cần thiết : Những lãng phí này không làm gia tăng giá trị nhưng là điều cần thiết để giúp hoàn thành công việc một cách chất lượng hơn. Trong này có các hoạt động đào tạo thiết yếu, báo cáo , lập kế hoạch vv
- Lãng phí không cần thiết : Loại lãng phí này vừa không làm gia tăng giá trị và cũng không cần thiết. Loại dư thừa này nên loại bỏ ngay lập tức.
VÌ SAO CẦN LOẠI BỎ LÃNG PHÍ KHÔNG CẦN THIẾT
Theo khái niệm đã nói ở trên cùng với thực tế thì lãng phí luôn tồn tại trong các hoạt động của mỗi doanh nghiệp. Các lãng phí ở doanh nghiệp có thể là lãng phí do sản phẩm sai lỗi, khuyết tật; sản xuất dư thừa, hàng hóa tồn kho nhiều; thao tác, hoạt động không cần thiết; thời gian chờ đợi, ngừng sản xuất không được hoạch định, v.v. Loại bỏ các lãng phí sẽ góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng các nguyên vật liệu đầu vào, năng lượng cho quá trình sản xuất, kinh doanh, làm tăng lợi nhuận, sự thỏa mãn của khách hàng lãng phí là các hoạt động hay kết quả không làm tăng giá trị cộng thêm cho một hoạt động hay dịch vụ nào đó. Đây cũng là một trong những mục tiêu của hệ thống Lean Manufacturing.
Loại bỏ lãng phí là loại bỏ tất cả các hoạt động không đem lại giá trị gia tăng cho doanh nghiệp và các bên hữu quan. Do đó doanh nghiệp cần nhận thức về sự lãng phí từ góc độ khách hàng và các bên hữu quan. Bất kỳ vật liệu, quy trình hay tính năng nào không tạo thêm giá trị theo quan điểm của khách hàng và các bên hữu quan đối với các sản phẩm và dịch vụ của doanh nghiệp phải được xem là dư thừa, lãng phí và nên được ghi nhận và loại bỏ.
7 LOẠI LÃNG PHÍ TRONG SẢN XUẤT
Hiện nay nếu kể ra những loại lãng phí ra tăng trong sản xuất kinh doanh thì có khá nhiều loại khác nhau. Thông thường theo các chuyên gia thì trong sản xuất kinh doanh bao gồm có 7 loại lãng phí chính cần được loại bỏ.
- Vận chuyển (Transportation)
- Tồn kho (Inventory)
- Thao tác (Motion)
- Chờ đợi (Waiting)
- Sản xuất dư thừa (Over Production)
- Gia công/ xử lý thừa (Over processing)
- Sai lỗi/ Khuyết tật (Defect)
7 loại lãng phí trong lean
- lãng phí do sản xuất lỗi (Defects)
Sản phẩm lỗi trong quá trình sản xuất khiến gia tăng trực tiếp chi phí cho doanh nghiệp đồng thời cho thấy việc sản xuất sản phẩm chưa đạt hiệu quả cao. Chi phí gián tiếp cho loại lãng phí này có thể kể đến như chi phí thu hồi sản phẩm, chi phí kiện cáo, chi phí tái sản xuất sản phẩm lỗi vv.
- Lãng phí do sản xuất thừa (overproduction)
Việc sản xuất quá mức so với khả năng tiêu thụ sản phẩm cũng cần được tính đến. Việc sản xuấy thừa sẽ dẫn đến gia tăng những chi phí khác không cần thiết như chi phí lưu kho, chi phí bảo quản, chi phí thiết bị, chi phí tài chính vv.
- Lãng phí do các động tác thừa (Motion)
Trong quá trình sản xuất khi người công nhận vận hành có các thao tác thừa thãi như đặt chi tiết sản phầm xuống hay tìm kiếm nó thì sẽ tạo ra được những cử động. Những chi tiết thừa thãi này sẽ không làm gia tăng giá trị cho chính chi tiết sản phẩm đó.
4. lãng phí do chờ đợi hay trì hoãn (waiting)
Lãng phí thời gian chờ là một trong những loại lãng phí thường xuất hiện trong quá trình sản xuất. Khi một công đoạn nào đó không thể tiến hành do phải chờ một hoạt động khác kết thúc hoặc phải chờ nguyên vật liệu chuyển đến.
- Lãng phí do tồn kho thành phẩm hoặc bán thành phẩm (inventory)
Khi một doanh nghiệp sản xuất mà nhà kho của họ luôn chưa đầy những nguyên vật liệu, thành phẩm và bán thành phẩm thì có thể bị lãng phí một khoản chi phí khá lớn. Việc doanh nghiệp đó bị lưu kho quá nhiều tức là doanh nghiệp đó đang bị chìm trong tồn đọng vốn. Đây là một trong những loại lãng phí khá lớn trong doanh nghiệp cần được xem xét một cách kĩ lưỡng để loại bỏ hoặc giản thiểu.
- Lãng phí về vận chuyển hay di chuyển. (Transportation)
Hiện nay việc sản xuất và phân phối có thể cách xa nhau. Đây có thể nói chính là một nguyên nhân của việc sắp xếp nơi làm việc không hợp lý dẫn đến những vận chuyển không cần thiết gây lãng phí không cần thiết.
- Lãng phí do các động tác thừa (Motion)
Trong quá trình sản xuất khi người công nhận vận hành có các thao tác thừa thãi như đặt chi tiết sản phầm xuống hay tìm kiếm nó thì sẽ tạo ra được những cử động. Những chi tiết thừa thãi này sẽ không làm gia tăng giá trị cho chính chi tiết sản phẩm đó.
- Lãng phí trong quá trình hoạt động (processing)
Có thể thấy được lãng phí trong quá trình sản xuất có thể coi là một loại lãng phí khá khó nhìn thấy được. Phần lớn là các lãng phí đó ẩn trong quá trình hoạt động thường ngày của mỗi người. Chẳng hạn, với cùng một công việc thì mỗi người lại sẽ có những cách đánh giá và giải quyết khác nhau và thời gian để hoàn thành công việc cũng khác nhau. Để đến kết quả cuối cùng thì có những người sẽ phải dùng nhiều thời gian và các nguồn lực khác hơn để hoàn thành công việc.
>>> Hướng dẫn áp dụng giải pháp và công cụ loại bỏ 7 lãng phí
LỢI ÍCH KHI ĐƯỢC LOẠI BỎ LÃNG PHÍ
Dưới đây là những lợi ích sau khi loại bỏ được 7 loại lãng phí trong lean
- Giúp nhận diện cũng như loại bỏ được những loại lãng phí khiến cho doanh nghiệp của bạn đáp ứng được tốt hơn những yêu cầu về chất lượng từ đó giúp gia tăng sự hài lòng của khách hàng đối với doanh nghiệp.
- Giúp bạn giảm thiểu tối đa các chi phí liên quan như vận chuyển, sửa chữa giúp đảm bảo vận hành đúng và cung cấp dịch vụ đúng thời hạn.
- Rút ngắn và làm giảm thiểu những loại lãng phí do sai lỗi và khuyết tật. Giải quyết tối đa các vấn đề không phù hợp trong quá trình sản xuất và cung cấp sản phẩm dịch vụ giúp cho doanh nghiệp giảm thiểu tối đa chi phí sản xuất và hoạt động khác. Từ đó gia tăng lợi nhuận và nâng cao năng lực cạnh tranh cùng hình ảnh và tính chuyên nghiệp cho doanh nghiệp của bạn.
- Giải quyết được các lãng phí thì có thể giúp nâng cao hiệu quả đầu tư vào hoạt động sản xuất kinh doanh và cung cấp dịch vụ
- Sử dụng hợp lý hơn nguồn nguyên vật liệu sản xuất cũng như nguồn năng lượng phục vụ vào hoạt động sản xuất kinh doanh.
- Giúp cải thiện hiệu quả của doanh nghiệp bằng cách chỉ rõ những khu vực cần cải tiến và đảm bảo được các mục tiêu: Sản xuất vừa đúng lúc (Just In Time), đáp ứng yêu cầu sản xuất đúng thời hạn; Bố trí sắp xếp nơi làm việc hợp lý nhằm đạt hiệu quả; Đánh giá quá trình bằng việc sử dụng hiệu quả nguồn lực; Chỉ mua đúng thứ khi thấy cần dùng đến; Sản xuất mà không có hàng bị sai lỗi; Sản xuất những gì mà là có thể bán được. Khi doanh nghiệp quản lý hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh, tạo dựng thương hiệu tốt sẽ có nhiều cơ hội tiếp cận với các dự án, chương trình phát triển doanh nghiệp. Từ đó, giúp quảng bá doanh nghiệp trong cộng đồng và với các tổ chức trong và ngoài nước, tạo thêm nhiều cơ hội việc làm cho người lao động, nâng cao thu nhập.
Có thể nói với hầu hết các doanh nghiệp sản xuất hiện nay thuộc mọi ngành nghề. Các dạng lãng phí đều diễn ra ở mọi ngóc ngách của các khâu. Việc loại bỏ được 7 loại lãng phí trong lean sẽ là tiền đề cho việc nâng cao năng lực sản xuất và cạnh tranh của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần xác định các lãng phí mình đang gặp phải, mức độ lãng phí để tìm ra phương án tối ưu.
