Vốn lưu động là gì? Đặc điểm và phân loại vốn lưu động

Vốn lưu động là một loại vốn quan trọng trong mọi doanh nghiệp. Đây là thước đo tài chính thể hiện nguồn lực sẵn có của doanh nghiệp giúp hoạt động được diễn ra liên tục và thường xuyên. Vốn lưu động không được quy định cụ thể trong luật doanh nghiệp nhưng lại có ý nghĩa lớn đối với hoạt động thực tế của doanh nghiệp. Vậy vốn lưu động là gì? Các thành phần và cấu trúc của vốn lưu động bao gồm những gì? Làm thế nào để quản lý vốn lưu động hiệu quả? Cùng diendaniso.com tìm hiểu trong bài viết sau.

VỐN LƯU ĐỘNG LÀ GÌ ?

Vốn lưu động tiếng anh là Working capital là một khái niệm trong kế toán và tài chính, chỉ số tiền mà một công ty có sẵn để trả các chi phí hàng ngày và ngắn hạn. Đây là một thước đo tài chính thể hiện nguồn lực sẵn có của doanh nghiệp, nhằm đáp ứng những hoạt động kinh doanh hàng ngày.

Ví dụ: Tiền trả lương nhân viên, tiền thanh toán cho nhà cung cấp, tiền trả chi phí mặt bằng, điện nước,…

Vốn lưu động là một dạng tài sản ngắn hạn, thể hiện khả năng thanh khoản và vận hành của một doanh nghiệp. Việc quản lý vốn lưu động liên quan tới quản lý tiền mặt, hàng tồn kho, các khoản phải thu và phải trả.

ĐẶC ĐIỂM CỦA NGUỒN VỐN LƯU ĐỘNG

Có thể thấy được vốn lưu động là loại vốn đóng vai trò quan trọng trong một doanh nghiệp. Loại vốn này giúp cho doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hơn và ổn định hơn. Một số đặc điểm của chúng như sau:

• Vốn lưu động thường vận động liên tục và có tính thanh khoản cao. Thông thường chu kì của chúng sẽ quay được nhiều vòng trong 1 năm.
• Vốn lưu động chiếm tỷ trọng lớn trong vốn kinh doanh.
• Có thể chuyển toàn bộ giá trị ngay trong một lần và được thu hồi toàn bộ sau khi doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm thu được tiền bán hàng.
• Vốn lưu động được thể hiện qua nhiều hình thái khác nhau (tiền mặt, tài sản tương đương, khoản phải thu ngắn hạn…)
• Trong từng thời kì thì nguồn vốn lưu động này sẽ tăng giảm khác nhau.
• Vòng quay của vốn lưu động sẽ giúp thể hiện rõ hiệu quả của việc sử dụng vốn. Vòng quay càng nhanh sẽ giúp gia tăng thu nhập cho doanh nghiệp nhờ đó mà doanh nghiệp có điều kiện tích tụ vốn để mở rộng sản xuất.

CÔNG THỨC TÍNH VỐN LƯU ĐỘNG

VLĐ = Tài sản ngắn hạn – Nợ phải trả ngắn hạn

Trong đó,

• Tài sản ngắn hạn là một thuật ngữ chỉ loại tài sản có thể chuyển đổi ngay thành tiền mặt trong ngắn hạn. Đây là loại tài sản có tính thanh khoản cao như tiền gửi, trái phiếu thời hạn dưới 1 năm, vàng bạc, ngoại tệ vv
• Nợ phải trả ngắn hạn là các khoản nợ có thời hạn dưới 1 năm. Bao gồm các khoản nợ ngân hàng và cả các khoản mua chịu.

Ý NGHĨA CỦA VỐN LƯU ĐỘNG

Có thể nói vốn lưu động đóng một vai trò cực quan trọng trong việc duy trì và phát triển của doanh nghiệp. Nhờ căn cứ vào loại hình vốn lưu động mà bạn sẽ có thể xác định được tình trạng doanh nghiệp hoạt động tốt hay xấu.

Những doanh nghiệp có chỉ số vốn lưu động dương chứng tỏ họ có tài sản ngắn hạn lớn hơn các khoản nợ ngắn hạn. Do đó mà doanh nghiệp dễ dàng có thể quy đổi tài sản này thành tiền mặt để chi trả cho các khoản nợ tới hạn.

Ngược lại doanh nghiệp nào có vốn lưu động âm tức là nguồn tài sản của họ đang thấp hơn nợ ngắn hạn có thể thấy dù doanh nghiệp có chuyển đổi hết tài sản ngắn hạn thành tiền thì cũng không thể nào đủ tiền trả nợ. Đây là tình trạng báo động cần chú ý.

CÁC THÀNH PHẦN TRONG VỐN LƯU ĐỘNG

Nhiều người thường có câu hỏi liệu trong vốn lưu động thường có các danh mục nào ? Chúng tôi xin chia sẻ cho bạn hiểu hơn về những thành phần đó bạn nhé:

• Tiền và các khoản tương đương tiền

Tiền: ở đây là tiền mặt tại quỹ, những khoản tiền gửi trong ngân hàng hoặc tiền đang luân chuyển.

Tương đương tiền: Chúng thường sẽ bao gồm các khoản vốn tương đương tiền như tín phiếu, trái phiếu vv. Đây là những khoản thường ngắn hạn và có khả năng đáo hạn và chuyển đổi dễ dàng thành tiền không xác định.

• Đầu tư tài chính ngắn hạn

Những khoản đầu tư có thời hạn thu hồi vốn thường dưới 1 năm. Những khoản tiền gửi ngắn hạn và chứng khoán kinh doanh.

• Các khoản phải thu ngắn hạn

Thông thường đây sẽ là những khoản tài sản mà doanh nghiệp hiện đang bị các đơn vị khác chiếm dụng tạm thời trong ngắn hạn. Chúng được thể hiện dưới dạng các khoản phải thu của khách hàng, phải tạm ứng cho người lao động.

• Hàng tồn kho

Những loại hàng tồn kho chính là nguồn vốn lưu động có khả năng chuyển đổi nhanh thành tiền tuy nhiên vì lý do nào đó vẫn còn đang nằm trong kho hàng. Việc sinh ra hàng tồn kho có thể đến từ việc đảm bảo nguồn hàng dự trữ trong một thời kì nào đó. Hoặc hàng chưa bán được còn để lại trong kho chờ xuất hàng vv. Hàng tồn kho thường là thành phẩm hay nguyên vật liệu trong quá trình sản xuất.

PHÂN BIỆT VỐN LƯU ĐỘNG VÀ VỐN CỐ ĐỊNH

Vốn lưu động và vốn cố định là hai loại vốn cực kì quan trọng trong doanh nghiệp. Đây là hai thuật ngữ trong kế toán và tài chính có liên quan đến mà công ty đang sử dụng nguồn vốn của mình. Chúng có được sự khác nhau cơ bản như sau:

PHƯƠNG PHÁP QUẢN LÝ VỐN LƯU ĐỘNG HIỆU QUẢ

Như đã chia sẻ cho bạn ở bên trên thì vốn lưu động là một loại vốn cực kì quan trọng trong nghiệp vụ quản lý tài chính doanh nghiệp. Chính vì thế việc quản lý vốn lưu động hiệu quả là vấn đề quan trọng mà ai cũng muốn thực hiện. Mục tiêu của quản lý vốn lưu động là tối đa hóa lợi nhuận và tối thiểu hóa rủi ro, đồng thời đảm bảo sự linh hoạt của các tài sản lưu động.

Việc quản lý các nguồn vốn lưu động cần căn cứ vào tình hình tài chính của tổ chức và nhu cầu sử dụng vốn trong từng thời kì. Khả năng sử dụng các công cụ tài chính nhằm quản lý tài sản một cách hiệu quả hơn. Cần linh động sử dụng vốn ngắn hạn sao cho hiệu quả để vừa không bỏ lỡ cơ hội đầu tư dài hạn trong tương lai vừa không làm doanh nghiệp rơi vào rủi ro mất thanh khoản tài chính trong ngắn hạn

Sau đây là các phương pháp quản lý vốn lưu động hiệu quả cho doanh nghiệp:

• Quản lý quỹ vốn lưu động

Để quản lý nguồn quỹ vốn lưu động hiệu quả bạn sẽ cần thiết phải lập một kế hoạch chi tiết cho việc sử dụng quỹ vốn lưu động. Một kế hoạch này cần phải được định rõ ra các mục đích khi sử dụng quỹ đi kèm với các khoản chi phí cần phải trả và mức độ ưu tiên của các khoản chi phí đó.

Việc lập một kế hoạch tài chính chi tiết sẽ giúp cho bạn đảm bảo rằng quỹ vốn lưu động luôn được duy trì ở mức độ an toàn. Kế hoạch này cần định rõ mức độ tài trợ ngoại tệ, vốn chủ sở hữu, vốn vay ngắn hạn và các nguồn tài chính khác.

• Tối ưu hoá chu trình tiền mặt

Để hoạt động kinh doanh diễn ra một cách suôn sẻ và hiệu quả bạn cần tối ưu hóa quá trình thu chi tiền mặt để nhằm đảm bảo hoạt động kinh doanh sẽ diễn ra một cách suôn sẻ.

Tối ưu hoá chu trình tiền mặt giúp doanh nghiệp giảm thiểu chi phí vận hành, tiết kiệm thời gian, tăng hiệu quả hoạt động và đặc biệt giảm nguy cơ mất mát tài sản do các khoản chi đột xuất.

• Đưa ra các chiến lược tài chính hợp lý

Quản lý vốn lưu động cần phải đưa ra các chiến lược tài chính hợp lý để đáp ứng được nhu cầu vốn của doanh nghiệp và tối đa hoá lợi nhuận. Các chiến lược này có thể bao gồm tăng cường nguồn vốn, tối ưu hoá việc sử dụng vốn, đẩy nhanh chu kỳ thu hồi vốn, đẩy mạnh các hoạt động kinh doanh sinh lời như bán tài sản, tái cấu trúc doanh nghiệp, hợp tác đầu tư với các đối tác tin cậy.

• Đưa ra dự báo và kế hoạch tài chính

Để sử dụng vốn lưu động hiệu quả bạn cần đẩy mạnh kế hoạch dự báo và kế hoạch tài chính. Đây là bước quan trọng nhằm đưa ra các quyết định một cách hợp lý về tài chính như tăng cường vốn đầu tư, thu hẹp chi phí, chi trả nợ đúng hạn và giúp tăng cường hoạt động kinh doanh và đưa ra các kế hoạch tài trợ trong tương lai ngắn hạn.

• Đo lường hiệu quả quản lý vốn lưu động

Việc đo lường hiệu quả vốn lưu động là hoạt động sau cùng của mỗi chu kình kinh doanh và năm tài chính. Hiệu quả việc quản lý vốn lưu động sẽ hiện ra ở bước này. Chúng sẽ thường được đo lường bằng nhiều cách khác nhau tùy thuộc vào đặc điểm của từng loại hình doanh nghiệp. Một số phương pháp đó có thể được thể hiện như sau:

– Chỉ số giá trị gia tăng trên một đồng vốn lưu động (Return on Investment – ROI): Đây là chỉ số quan trọng thường được dùng đo lường hiệu quả sử dụng vốn. Chỉ số này biểu thị lợi nhuận thu được trên một đồng vốn lưu động và được tính bằng lợi nhuận trước thuế chia cho giá trị vốn lưu động.

– Chỉ số vòng quay vốn lưu động (Current Ratio): Chỉ số này được tính bằng tổng tài sản lưu động chia tổng giá trị các khoản nợ phải trả ngắn hạn. Chỉ số vòng quay vốn lưu động càng cao thì khả năng thanh toán ngắn hạn của doanh nghiệp càng tốt.

– Chỉ số chu kỳ chi trả (Payable Turnover): Chỉ số này biểu thị tần suất chi trả các khoản nợ phải trả của doanh nghiệp và được tính bằng tổng giá trị các khoản nợ phải trả chia cho tổng giá trị các chi phí phải trả. Chỉ số chu kỳ chi trả càng thấp thì doanh nghiệp chi trả các khoản nợ phải trả càng nhanh.

– Chỉ số vòng quay hàng tồn kho (Inventory Turnover): Chỉ số này biểu thị tần suất xuất nhập kho của doanh nghiệp và được tính bằng tổng giá trị hàng tồn kho chia cho chi phí hàng bán. Chỉ số vòng quay hàng tồn kho càng cao thì doanh nghiệp xuất nhập kho càng nhanh.

>>> Thời gian hoàn vốn là gì? Cách tính thời gian hoàn vốn

Hy vọng thông qua bài viết này bạn đã có thể biết cách sử dụng nguồn vốn lưu động một cách hiệu quả nhất.