Trong thị trường đầu tư tài chính thì ngoài hiệu ứng FOMO thì hiệu ứng tâm lý FUD cũng là hiệu ứng thường gặp trong lĩnh vực đầu tư tài chính đặc biệt là trên thị trường Crypto. FUD là trạng thái sợ hãi, lưỡng lự và nghi ngờ của nhiều nhà đầu tư khi tham gia giao dịch thị trường tài chính. Vậy FUD là gì? Hiệu ứng tâm lý này có ý nghĩa gì trong đầu tư? Các bạn hãy tham khảo bài viết sau đây để tìm câu trả lời chính xác nhất nhé!
Nội dung
KHÁI NIỆM FUD LÀ GÌ ?
Khái niệm FUD chỉ một hiện tượng tâm lý con người. FUD là Fear – Uncertainty – Doubt hay sự sợ hãi, không chắc chắn và nghi ngờ. Đây là những tâm lý này thường mang lại cho nhà đầu tư cảm giác lo lắng, thấp thỏm và có cảm giác không yên tâm.
Trong các lĩnh vực chính trị, kinh doanh… FUD là một chiến thuật của một cá nhân, tổ chúc đưa ra các thông tin giả, không được xác thực để gây ảnh hưởng đến nhận thức người đọc, tạo ra các thông tin sai lệch không được xác thực trên các mạng xã hội, nhằm mục đích thao túng tâm lý trên thị trường.
Các tổ chức hay cá nhân gây hội chứng FUD sẽ nắm quyền kiểm soát hoặc có sức ảnh hưởng lớn lên các kênh truyền thông lớn. Họ sẽ dựa vào sức ảnh hưởng của họ để tác động đến nhiều nhà đầu tư theo hướng có lợi cho họ.
LỊCH SỬ HÌNH THÀNH FUD VÀ NGUYÊN NHÂN GÂY RA HỘI CHỨNG FUD
Theo nhiều nghiên cứu thì thuật ngữ FUD xuất hiện từ năm 70 của thế kỉ 20 do một kỹ sư máy tính tên Gene Amdahl, ông dùng từ này để ám chỉ cách người chủ cũ làm ảnh hưởng đến danh tiếng công ty mới của ông như thế nào khi tung tin đồn thất thiệt không đúng sự thật.
Từ đó đến nay thuật ngữ FUD được xem là một chiến lược cạnh tranh “bẩn” mà các doanh nghiệp sử dụng để loại bỏ đối thủ cạnh tranh của mình thông qua truyền thông.
Hội chứng FUD được hình thành theo tâm lý đám đông khi một người mắc sẽ kéo theo nhiều người mắc bẫy sau đó. Đứng đằng sau nó chính là các tổ chức, cá nhân lớn cố tình phát tán những thông tin bất lợi, sai lệch ra thị trường. Điều này khiến các nhà đầu tư mới sợ hãi và giao dịch thiếu lý trí.
Nạn nhân trực tiếp là những nhà đầu tư mới, tâm lý và kinh nghiệm chưa vững vàng. Họ dễ dàng bị ảnh hưởng bởi dư luận và giao dịch vội vàng. Đây là cơ hội của những “cá mập” để ép giá và mua lượng lớn cổ phiếu với giá rẻ.
VÍ DỤ VỀ HIỆU ỨNG FUD TRONG THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
Có thể nói trong thị trường chứng khoán thì việc xuất hiện những tin đồn thất thiệt về doanh nghiệp nào đó sẽ khiến cho thị trường bị xuất hiện hội chứng tâm lý FUD này. Chúng ta có thể kể đến một số ví dụ như vụ FLC thao túng thị trường chứng khoán:
Chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết chỉ đạo bà Trịnh Thị Minh Huế mượn CMND của 26 cá nhân (có quan hệ họ hàng) lập ra 20 doanh nghiệp, mở 450 tài khoản tại 41 công ty chứng khoán, nhằm thao túng giá cổ phiếu.
Với thủ đoạn tạo cung cầu giả bằng cách liên tục mua bán chứng khoán cùng loại với số lượng lớn, mua bán khớp chéo, chi phối thị trường vào thời điểm đóng/mở cửa, đặt lệnh giao dịch xong lại hủy.
6 mã chứng khoán mà ông Quyết cùng đồng bọn mua bán có: FLC, ROS, ART, HAI, AMD, GAB. Lợi nhuận bất chính lên đến 1000 tỷ đồng.
ĐẶC ĐIỂM CỦA HỘI CHỨNG FUD TRONG ĐẦU TƯ KINH DOANH
Hội chứng tâm lý sợ hãi FUD khiến các nhà đầu tư bị chi phối tâm lý và bị kiểm soát tinh thền. Hầu hết họ đều sẽ xuất hiện những biểu hiện như sau:
-
Tâm lý tinh thần không vững vàng
Do tâm lý không vững vàng vì chưa hiểu rõ thị trường. Lúc này nhận thấy thông tin được phủ sóng khắp nơi các nhà đầu tư sẽ có những tâm lý lo lắng sợ hãi xuất hiện khiến họ bị lúng túng nên dễ dẫn đến các quyết định sai lầm.
Và kết quả, họ sẽ bán tháo những loại tài sản đang sở hữu như cổ phiếu vì họ nghĩ làm vậy sẽ tránh được trường hợp mất trắng.
-
Nôn nóng đưa ra quyết định giao dịch
Đi kèm với tâm lý không vững vàng thì thường sẽ nôn nóng đưa ra các quyết định sai lầm trong đầu tư, giao dịch. Nhà đầu tư sẽ bị sợ hãi và mất đi sự sáng suốt bởi nôn nóng
-
Khả năng phân tích hạn chế
Hầu hết những người mới thiếu kinh nghiệm và khả năng phân tích hạn chế sẽ thường bị tâm lý FUD chi phối ảnh hưởng. Vì vậy khi nhà đầu tư mới chưa trang bị đủ các khả năng phân tích thị trường, tâm lý dễ bị ảnh hưởng và tin vào các thông tin vô căn cứ, từ đó dẫn đến việc mắc hội chứng FUD.
CÁCH VƯỢT QUA HỘI CHỨNG TÂM LÝ FUD TRONG KINH DOANH
Để các nhà đầu tư kinh doanh không bị hội chứng FUD làm cho sợ hãi thì khá khó tuy nhiên không phải không làm được. Chúng tôi xin chia sẻ cho bạn một số cách như sau:
-
Am hiểu rõ thị trường tài chính:
Bạn cũng cần phải cập nhật cho mình một nguồn kiến thức tài chính thật tỉ mỉ và chắc chắn. Luôn tìm nguồn thông tin thật chính xác và tin cậy đã được kiểm chứng và hoàn toàn không nghe vào lời đồn. Đây là điều sẽ giúp cho các nhà đầu tư kiên định với những đánh giá và phân tích của bản thân hơn.
Bạn cần luôn luôn lập ra được một kế hoạch trước khi bạn tiến hành xuống tiền đầu tư: Bằng việc đưa ra các điểm ào lệnh, điểm bán ra chi tiết cùng các điểm phân bổ nguồn vốn.
Khi thị trường đi xuống cần mạnh dạn cắt lỗ ngay và chờ chơ hội sau. Đừng ngoan cố gồng lỗ chờ thị trường sẽ khiến bạn thất thoát một khoản tiền ngày càng nhanh chóng. Cần phải tuân theo kế hoạch đã vạch ra với tâm thế bình tĩnh.
Cần xây dựng cho mình một phong cách đầu tư riêng của mình. Dù ngắn hay dài hạn thì bạn nên tập trung vào phương pháp sao cho hiệu quả nhất để có thể chuẩn bị những tình huống bất ngờ có thể xảy ra.
Không nên thường xuyên theo dõi bảng giá, càng cuốn theo các tín hiệu lên xuống thì càng dễ mắc FUD. Cũng hạn chế lên các diễn đàn đầu tư, bởi trong diễn đàn có rất nhiều loại người, không ít cá nhân, tổ chức trà trộn trong đây tuyên truyền các tin sai để thao túng thị trường.
MỘT SỐ CÂU HỎI VỀ HỘI CHỨNG FUD
-
Liệu có phải mọi hội chứng FUD đều là giả mạo ?
Trên thực tế là không: Không phải tất cả những thông tin gây ra bởi FUD là giả mạo. Một số thông tin khách quan khác ảnh hưởng xấu đến thị trường có thể được kể đến như dịch bệnh, suy thoái, thiên nga đen vv. Chúng đều có ảnh hưởng lớn đến tam lý của nhà đầu tư khiến cho họ bị lo sợ.
Chính vì vậy, bạn cần có kỹ năng lọc thông tin để biết đâu là thật, đâu là giả. Từ đó có chiến lược đầu tư phù hợp.
-
FUD và FOMO có mối quan hệ nào không?
Hai thuật ngữ FOMO và FUD đều chỉ những chiến thuật điều hướng tâm lý đám đông. Họ tạo ra những biến động trên thị trường tài chính nhằm mang lại giúp các cá nhân, tổ chức có thể thu về được lợi nhuận một cách tối ưu.
FOMO có mục đích đẩy giá cả hàng hóa vượt qua giá trị thực khiến cho tâm lý nhà đầu tư tin tưởng vào tiềm năng lớn của thị trường.
Ngược lại, FUD gieo rắc nỗi sợ hãi, hoang mang, khiến các nhà đầu tư muốn bán tháo tài khoản của mình. Mục đích của FUD là hạ giá trị.
Thông qua FOMO và FUD, các cá nhân và tổ chức (cá mập) thao túng biến động giá trên thị trường, và trục lợi về mình.
Hy vọng qua sự chia sẻ của chúng tôi bạn đã có thể có được những kiến thức thú vị và bổ ích hơn về hiệu ứng tâm lý FUD. Những ảnh hưởng của hiệu ứng tâm lý đó và những bí quyết để phòng tránh chúng một cách có hiệu quả nhất.
>>> Hội chứng Post-Holiday Blue là gì ? Cách vượt qua hội chứng Post-Holiday Blue
