Doanh Nghiệp SME là gì ? Ảnh hưởng của SME đến kinh tế Việt Nam

Sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam mạnh mẽ như hiện nay kéo theo xu hướng doanh nghiệp SME nở rộ ngày càng nhiều. Đây là loại hình chiếm số lượng đông đảo tại nước ta có ảnh hưởng khá lớn đến nền kinh tế chung. Tuy nhiên để hiểu rõ thực sự doanh nghiệp SME là gì ? Chúng hoạt động ra sao và tác động của nhóm doanh nghiệp SME đến nền kinh tế Việt Nam như thế nào. Bài viết này diendaniso.com sẽ cùng bạn đi tìm hiểu một cách cặn kẽ.

DOANH NGHIỆP SME LÀ GÌ ?

Doanh nghiệp SME hay SMEs là một khái niệm được viết tắt bởi Small and Medium Enterprise hay loại hình doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ (về vốn, nhân sự, người lao động và doanh thu). Những doanh nghiệp này thường có mức doanh thu, tài sản hoặc số lượng nhân viên ở dưới một ngưỡng nhất định.

Hiện nay những doanh nghiệp thuộc nhóm SME chiếm đa số trong các loại hình doanh nghiệp trên thế giới. Theo thống kê thì số lượng này chiếm tới 95% tổng số các doanh nghiệp trên thế giới và tạo ra 50% số lao động hiện nay. Tất nhiên, điều này cũng đồng nghĩa với việc tỷ lệ cạnh tranh giữa các doanh nghiệp này là tương đổi lớn và nguy cơ phá sản cũng không hề nhỏ.

PHÂN LOẠI CÁC DOANH NGHIỆP SME HIỆN NAY

Hiện nay tại Việt Nam việc phân loại quy mô doanh nghiệp nhóm SME căn cứ vào Điều 6, Nghị định số 39/2018/NĐ-CP ngày 11/03/2018 của Chính phủ. Trong này có quy định rõ ràng như sau:

Lĩnh vực: Nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản và công nghiệp, xây dựng

• Doanh nghiệp siêu nhỏ: Số lượng người lao động tham gia BHXH bình quân/năm không quá 10 người. Tổng doanh thu không quá 3 tỷ đồng/năm hoặc tổng vốn không quá 3 tỷ đồng.
• Doanh nghiệp nhỏ: Số lượng người lao động tham gia BHXH không quá 100 người. Tổng doanh thu không quá 50 tỷ/năm hoặc tổng vốn không quá 20 tỷ đồng.
• Doanh nghiệp vừa: Số lượng người lao động tham gia BHXH bình quân/năm không quá 200 người. Tổng doanh thu không quá 200 tỷ đồng/ năm hoặc tổng vốn không quá 100 tỷ.

Lĩnh vực: Thương mại, dịch vụ

• Doanh nghiệp siêu nhỏ: Số lượng người lao động tham gia BHXH bình quân/năm không quá 10 người. Tổng doanh thu không quá 10 tỷ đồng/năm hoặc tổng vốn không quá 3 tỷ đồng.
• Doanh nghiệp nhỏ: Số lượng người lao động tham gia BHXH không quá 50 người. Tổng doanh thu không quá 100 tỷ/năm hoặc tổng vốn không quá 50 tỷ đồng.
• Doanh nghiệp vừa: Số lượng người lao động tham gia BHXH bình quân/năm không quá 200 người. Tổng doanh thu không quá 300 tỷ đồng/ năm hoặc tổng vốn không quá 100 tỷ.

Theo tiêu chí của Nhóm Ngân hàng Thế giới:

• Doanh nghiệp siêu nhỏ là doanh nghiệp có số lượng lao động dưới 10 người
• Doanh nghiệp nhỏ có số lượng lao động từ 10 đến dưới 200 người và nguồn vốn 20 tỷ trở xuống
• Doanh nghiệp vừa có từ 200 đến 300 lao động nguồn vốn 20 đến 100 tỷ VNĐ

Hiện nay tại mỗi nước, người ta có tiêu chí riêng để xác định doanh nghiệp nhỏ và vừa ở nước mình.

VAI TRÒ CỦA DOANH NGHIỆP SME

Như đã nói ở trên thì hiện nay các doanh nghiệp SME đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế và giải quyết các vấn đề xã hội. Tại mỗi quốc gia các doanh nghiệp này đóng một vai trò khác nhau tuy nhiên nhìn chung thì có những điểm chung như sau:

• Phát triển kinh tế giảm tỷ lệ thất nghiệp:

Đây là vai trò quan trọng đầu tiên của nhóm doanh nghiệp SME. Với số lượng chiếm đa số hiện nay đã giúp giải quyết được hơn 50% nhu cầu công ăn việc làm trên thị trường và giúp giảm tỷ lệ thất nghiệp xuống tối đa. Nhờ đó trực tiếp ảnh hưởng đế sự phát triển kinh tế xã hội.

• Thúc đẩy sự cạnh tranh và tạo động lực phát triển nền kinh tế thế giới.

Với số lượng nhiều cùng với tiềm lực đầu tư nhiều và tổ chức gọn nhẹ. Những doanh nghiệp thuộc nhóm này có thể linh động gia nhập vào nhiều thị trường khác nhau với thế mạnh về đất đai và tài nguyên cũng như lao động của từng vùng khác nhau giúp tạo động lực thúc đẩy cải tiến và cạnh tranh lẫn nhau.

• Phát triên nền kinh tế phụ trợ quan trọng cho doanh nghiệp

Các doanh nghiệp SME có mức độ chuyên môn hóa cao có thể tạo thành những chuỗi cung ứng các mặt hàng cho ngành công nghiệp phụ trợ tốt.

• Giúp nâng cao GDP quốc gia

Các doanh nghiệp SME đóng góp từ 30-53% tổng thu nhập GDP và sản xuất 19% – 31% trong tổng lượng hàng xuất khẩu ra thị trường nước ngoài.

>>Xem thêm: Các yếu tố để doanh nghiệp áp dụng thành công TPM

NHỮNG THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN CỦA DOANH NGHIỆP SME

Trong nền kinh tế thị trường như hiện nay thì việc các doanh nghiệp SME tồn tại và phát triển phải đối mặt với những cơ hội và thách thức khác nhau. Đặc biệt trong nhóm SME phát triển số lượng ngày một nhiều thì việc cạnh tranh là điều khó tránh khỏi. Tuy nhiên nhóm này có những điểm thuận lợi và khó khăn chúng ta sẽ có thể điểm lại bên dưới này:

Thuận lợi

• Nguồn nhân lực dồi dào chiếm đa số nên nhóm SME sẽ được hưởng lợi từ nguồn nhân lực này.
• Tổ chức SME có cơ cấu gọn nhẹ không quá cồng kềnh nên dễ dàng thâm nhập vào các nhóm thị trường đặc thù để phát triển.
• Do cơ cấu gọn nhẹ nên khả năng vận hành linh hoạt trước những sự thay đổi của nền kinh tế thị trường ngay cả trước những biến động này có dễ dàng vượt qua được.

Khó khăn

Tiếp cận nguồn vốn khó khăn: Do số lượng doanh nghiệp SME lớn nên khả năng gặp khó khăn trong việc thuyết phục các tổ chức tín dụng hay ngân hàng trở nên khó khăn hơn. Từ đó việc vận hành hoạt động và phát triển cũng bị ảnh hưởng. Đây cũng là điểm khó của những doanh nghiệp SME để tồn tại và phát triển lâu dài nếu không có chính sách kinh doanh đúng đắn.

Khó tiếp cận chuỗi cung ứng toàn cầu: Việc hội nhập công nghệ cung ứng giúp doanh nghiệp có thể quản lý cạnh tranh cũng như giảm thiểu tối đa rủi ro cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, những hạn chế trong công nghệ sản xuất dẫn đến năng suất thấp kèm bất lợi trong thiếu hụt nhân lực khiến SME liên tục phải chịu đương đầu với việc tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu. Đây là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến cơ hội kết nối với các doanh nghiệp FDI.

Vấn đề quản trị doanh nghiệp: Hiện nay các doanh nghiệp Việt thường đang bị một điểm yếu đó chính là việc quản trị doanh nghiệp. Chúng ta có thể kể đến các việc các lãnh đạo doanh nghiệp nhóm này thường có ít kinh nghiệm hoặc kinh nghiệm chưa nhiều nên những doanh nghiệp yếu kém về hệ thống quản trị sẽ thường bị đuối sức khi chạy đường dài. Việc quản trị doanh nghiệp đôi khi quyết định sự sống còn của doanh nghiệp trong tương lai tuy nhiên nhiều doanh nghiệp SME còn yếu trong vấn đề này.

Thiếu tầm nhìn dài hạn: Như vấn đề nói ở trên thì việc nhiều lãnh đạo trong doanh nghiệp SME chưa có năng lực lãnh đạo đủ tầm để định hướng lâu dài cho hướng đi của các doanh nghiệp. Về lâu dài, tinh thần này có thể ảnh hưởng đến cả tinh thần của nhân viên và đến một thời điểm nào đó, doanh nghiệp sẽ phải nhìn nhận lại hướng đi của mình.

SO SÁNH GIỮA DOANH NGHIỆP SME VÀ START-UP 

Kết luận

Tóm lại các doanh nghiệp SME chính là huyết mạch của nền kinh tế thế giới đóng góp nhiều công ăn việc làm và sự phát triển kinh tế toàn cầu. Với cơ cấu gọn nhẹ và linh doanh, nhóm doanh nghiệp SME đủ sức tạo ra những thay đổi lớn cho sự phát triển kinh tế quốc gia tuy nhiên để quản lý và vận hành tốt nhóm doanh nghiệp này không phải chuyện dễ dàng.

Hy vọng với những chia sẻ trên đây của chúng tôi đã giúp cho bạn có cái nhìn tổng thể về nhóm doanh nghiệp này đồng thời có hướng phát triển tốt trong tương lai góp phần gia tăng cả về chất và lượng cho nền kinh tế nước nhà